SpaceX’in Starship fırlatma testi öncesi havayolu şirketlerine ihtar

ABD Federal Havacılık Dairesi (FAA), SpaceX’in üzerinde büyük umutlar taşıdığı Starship roketinin bir sonraki test uçuşu için onay verdi. Fakat bu onay, geçtiğimiz aylarda yaşanan iki başarısız denemenin akabinde gelen titiz bir inceleme ve yeni güvenlik önlemleriyle birlikte geldi. Uçuşun gelecek hafta, 27 Mayıs tarihinde yapılması öngörülüyor. Kesin tarih ve zamanlama şimdi belirli değil.

FAA’nın açıklamasına nazaran SpaceX, Starship’in 9. tam ölçekli test uçuşu için gerekli tüm güvenlik, çevresel ve lisanslama kriterlerini karşıladı. Bu değerli adım, Starship programını yine rayına oturtmak isteyen SpaceX için kritik bir dönemeç manasına geliyor. Roketin, Teksas’taki Starbase’den fırlatılması bekleniyor ve bu sefer güvenlik risklerini azaltmak ismine hem ABD hem de uçuş güzergahındaki öbür ülkelerde olası risk bölgeleri genişletildi.

Bir sonraki test uçuşu, Starship’in daha evvel yaşanan meseleleri aşarak, tekrar giriş sırasında kullanılan ısı kalkanının performansını ölçmeyi hedefliyor. Yeni Block 2 versiyonunda ısı kalkanı gereçleri geliştirilmiş, iniş sırasında atmosfer denetimi için flaplar yine tasarlanmış ve yakıt tankları büyütülmüş durumda.

Hava alanı kapatılacak

Starship’in planlanan uçuş programı, Teksas’tan kalkış yaptıktan sonra üst basamağın Dünya etrafında yarım tıp atarak Hint Okyanusu üzerinden tekrar atmosfere girmesi ve Avustralya’nın kuzeybatısındaki okyanusa denetimli iniş yapmasını kapsıyor. Uçuş yaklaşık 1 saat 10 dakika sürecek.

FAA, bu test uçuşu için oluşturulan tehlike bölgelerini önemli oranda genişletti. Starbase’den başlayıp Florida Boğazı, Bahamalar ve Turks ve Caicos Adaları’nı içine alan 1.600 deniz mili genişliğinde hava alanı kapatılacak. Önceki uçuşta bu uzaklık 885 deniz miliydi. Bu genişleme, uçuş risklerinin ve daha evvelki kazaların yarattığı tehlike olasılıklarının artırılmasıyla irtibatlı.

Bu durum, Körfez Bölgesi üzerinden geçen 70’den fazla havayolu rotasını ve yaklaşık 175 uluslararası uçuşu etkiliyor. Yolcular için ortalama 40 dakikalık bir gecikme kelam konusu olurken, birtakım uçuşlarda bu mühlet 2 saate kadar çıkabilecek.

FAA, SpaceX’in test uçuşlarında başarılı olması halinde bu kısıtlamaların azaltılacağını belirtti. Ayrıyeten önümüzdeki devirde SpaceX’in yıllık Starship uçuş sıklığını 5’ten 25’e çıkarma planları da bulunuyor. Bu da hava alanı güvenliği ve uyumunun daha da kritik hale geleceğini gösteriyor. FAA, uçuş rotasının geçtiği ülkelerle – İngiltere, Bahamalar, Turks ve Caicos, Meksika ve Küba üzere – yakın temas halinde.

Starship test uçuşlarında neler yaşandı?

Starship Block 2 olarak isimlendirilen bu yeni versiyon, geçtiğimiz yılın Nisan ayından beri toplam 8 defa test edildi. Fakat Ocak ve Mart aylarındaki iki deneme motorların erken kapanması ve denetim kaybı nedeniyle başarısızlıkla sonuçlandı. Starship üst kademesi havada patlayarak yüzeye yüzlerce kesimin düşmesine neden oldu. Bu kazaların akabinde SpaceX, Ocak ayında yakıt sızıntısı ve motor bölmesinde yangın üzere problemleri tespit etti. Mart ayındaki kaza ise benzeri şartlarda gerçekleşti lakin sebebi şimdi netlik kazanmadı.

FAA, bu kazaların ayrıntılı incelemesini yaptıktan sonra SpaceX’in gerekli iyileştirmeleri yaptığı sonucuna vardı. Bu yüzden Starship’in tekrar uçmasına onay verdi fakat yeni test uçuşunda kullanılacak birinci evre roketinin daha evvel kullanılmış olan “Super Heavy” olması sebebiyle risk tahlilleri güncellendi.